1Hỡi trời, hãy lắng tai, tôi sẽ nói; Và đất, hãy nghe những lời của miệng tôi. 2Ðạo của tôi rải ra như mưa; Lời tôi sa xuống khác nào sương móc, Tợ mưa tro trên cây cỏ, Tỉ như mưa tầm tã trên đồng xanh. 3Vì tôi sẽ tung hô danh Giê-hô-va. Hãy tôn sự oai nghiêm cho Ðức Chúa Trời chúng tôi! 4Công việc của Hòn Ðá là trọn vẹn; Vì các đường lối Ngài là công bình. Ấy là Ðức Chúa Trời thành tín và vô tội; Ngài là công bình và chánh trực. 5Chúng đáng mang xấu hổ, vì đã phản Ngài, Chẳng phải con trai của Ngài nữa: quả là một dòng dõi gian tà và điên-đảo! 6Hỡi dân khờ dại không trí, Các ngươi báo đáp Ðức Giê-hô-va như vậy sao? Ngài há chẳng phải là Cha ngươi, Ðấng đã chuộc ngươi chăng? Há chẳng phải Ngài đã dựng nên ngươi, và lập ngươi sao? 7Hãy nhớ lại những ngày xưa; Suy xét những năm của các đời trước; Hãy hạch hỏi cha ngươi, người sẽ dạy cho. Cùng các trưởng lão, họ sẽ nói cho. 8Khi Ðấng Chí Cao phân phát sản nghiệp cho muôn dân, Phân rẽ những con cái A-đam, Thì Ngài định bờ cõi của các dân, Cứ theo số dân Y-sơ-ra-ên. 9Vì phần của Ðức Giê-hô-va là dân Ngài, Gia-cốp là cơ nghiệp Ngài. 10Ngài tìm được người trong một nơi rừng-rú, Tại nơi vắng vẻ, giữa những tiếng hét la của đồng vắng. Ngài bao phủ người, săn sóc ngươi, Gìn giữ người như con ngươi của mắt mình. 11Như phụng hoàng phấp phới dởn ổ mình, Bay chung quanh con nhỏ mình, Sè cánh ra xớt nó, Và cõng nó trên chéo cánh mình thể nào, 12Thì một mình Ðức Giê-hô-va đã dẫn dắt người thể ấy, Không có thần nào khác ở cùng người. 13Ngài đã khiến người cỡi trên các nơi cao của xứ, Y-sơ-ra-ên ăn hoa quả của đồng ruộng, Ngài khiến người hút mật của hòn đá, Dầu của hòn đá cứng hơn hết, 14Và nút mỡ sữa bò và sữa chiên. Ngài ban cho người mỡ chiên con, Chiên đực sanh tại Ba-san, và dê đực, Cùng bột lọc nhất hạng của lúa mạch; Người có uống huyết của nho như rượu mạnh. 15Giê-su-run đã mập mạp và cất đá, Người trở nên mập, lớn và béo tròn. Người đã lìa bỏ Ðức Chúa Trời, là Ðấng dựng nên người, Và khinh dể Hòn Ðá của sự chửng cứu ngươi. 16Chúng nó trêu ghẹo Ngài phân bì, bởi sự cúng thờ những thần khác, Chọc giận Ngài vì các sự gớm ghiếc; 17Tế lễ những ma quỉ chẳng phải là Ðức Chúa Trời, Quì lạy các thần mà mình chưa hề biết, Tức là các thần mới vừa đến ít lâu, Mà tổ phụ các ngươi không kính sợ. 18Ngươi không kể đến Hòn Ðá sanh mình. Và quên Ðức Chúa Trời đã tạo mình. 19Ðức Giê-hô-va có thấy điều đó, nên trong cơn thạnh nộ, Ngài đã từ bỏ các con trai và con gái mình. 20Ngài có phán: Ta sẽ giấu mặt ta, Ðể xem sự cuối cùng của chúng nó ra sao; Vì là một dòng dõi gian tà, Là những con cái không có lòng trung tín. 21Chúng nó giục ta phân bì, vì cúng thờ thần chẳng phải là Ðức Chúa Trời, Lấy sự hư không mà chọc giận ta; Ta cũng vậy, lấy một dân tộc hèn mà trêu sự phân bì của chúng nó, Lấy một nước ngu dại mà chọc giận chúng nó. 22Vì có lửa nổi phừng trong cơn giận ta, Cháy cho đến đáy sâu âm phủ, Thiêu nuốt đất và thổ sản, Cùng cháy đốt nền các núi. 23Ta sẽ chất những tai vạ trên mình chúng nó, Bắn chúng nó hết các tên ta. 24Chúng nó sẽ bị đói hao mòn, bị rét tiêu đi, Và một thứ dịch hạch độc dữ ăn nuốt. Ta sẽ khiến răng thú rừng, Và nọc độc của loài bò dưới bụi đến hại chúng nó. 25Ngoài thì gươm dao, Trong thì kinh khủng Sẽ làm cho trai trẻ, gái đồng trinh, Và con đang bú, luôn với người già bạc Ðều bị diệt vong. 26Ta nói rằng: Ta sẽ lấy hơi thở ta quét sạch chúng nó đi, Diệt kỷ niệm chúng nó khỏi loài người. 27Song sợ thù nghịch nhiếc nhóc, Kẻ cừu địch chúng nó lầm hiểu, La rằng: Tay chúng tôi đã tỏ sức cao cường, Chớ chẳng phải Ðức Giê-hô-va có làm mọi điều ấy đâu! 28Vì là một dân mất trí, Trong lòng không có thông minh! 29Chớ chi họ khôn ngoan và hiểu được, Ước gì nghĩ đến sự cuối cùng vẫn đợi họ! 30Nhược bằng Hòn Ðá không có bán chúng nó, Và Giê-hô-va không giao nộp chúng nó, Thì làm sao một người rượt nổi ngàn người, Và hai người đuổi mười ngàn người trốn đi? 31Vì hòn đá chúng nó chẳng phải như Hòn Ðá chúng ta, Thù nghịch chúng ta cũng xét đoán như vậy. 32Cây nho chúng nó vốn là chồi của Sô-đôm, Và do đất của Gô-mô-rơ. Trái nho chúng nó vốn là độc, Và chùm nho vốn là đắng; 33Rượu nho chúng nó là nọc độc con rắn, Một thứ nọc độc rất dữ của rắn hổ. 34Những việc như thế làm sao ta quên được? Ta đã niêm phong nó vào trong kho ta. 35Khi chân chúng nó xiêu tó, Sự báo thù sẽ thuộc về ta, phần đối trả sẽ qui về ta. Vì ngày bại hoại của chúng nó hầu gần, Và những tai họa buộc phải xảy ra cho chúng nó đến mau. 36Phải, khi Ðức Giê-hô-va thấy sức lực của dân sự mình hao mòn, Và không còn lại tôi mọi hay là tự chủ cho chúng nó, Thì Ngài sẽ đoán xét công bình cho chúng nó, Và thương xót tôi tớ Ngài. 37Ngài sẽ phán: Các thần chúng nó, Những hòn đá chúng nó nhờ cậy, 38Các thần hưởng mỡ của hi sinh, Và uống rượu của lễ quán chúng nó, đều ở đâu? Các thần ấy hãy đứng dậy, giúp đỡ Và che phủ cho các người! 39Bây giờ, hãy xem ta là Ðức Chúa Trời, Ngoài ta chẳng có Ðức Chúa Trời nào khác. Ta khiến cho chết và cho sống lại, Làm cho bị thương và chữa cho lành, Chẳng có ai giải cứu khỏi tay ta được. 40Vì ta giơ tay chỉ trời Mà thề rằng: Ta quả thật hằng sống đời đời, 41Khi ta mài lưỡi sáng của gươm ta, Và tay ta cầm sự đoán xét, Thì ta sẽ báo thù kẻ cừu địch ta, Cùng đối trả những kẻ nào ghét ta. 42Ta sẽ làm cho các mũi tên ta say huyết; Lưỡi gươm ta ăn thịt, Tức là huyết của kẻ bị giết và của phu tù, Thịt của đầu các tướng thù nghịch. 43Hỡi các nước! hãy vui mừng với dân Ngài, Vì Ðức Chúa Trời sẽ báo thù huyết của tôi tớ Ngài, Trả thù kẻ cừu địch Ngài, Và tha tội cho xứ và cho dân của Ngài. 44Vậy, Môi-se cùng Giô-suê, con trai của Nun, đến đọc hết các lời bài ca nầy cho dân sự nghe. 45Khi Môi-se đã đọc xong các lời nầy tại trước mặt cả Y-sơ-ra-ên, 46thì người nói cùng chúng rằng: Hãy để lòng chăm chỉ về hết thảy lời ta đã nài khuyên các ngươi ngày nay, mà truyền cho con cháu mình, để chúng nó cẩn thận làm theo các lời của luật pháp nầy. 47Vì chẳng phải một lời nói vô giá cho các ngươi đâu, nhưng nó là sự sống của các ngươi; nhờ lời nói nầy, các ngươi sẽ ở lâu ngày trên đất mà các ngươi sẽ đi nhận lấy, khi qua sông Giô-đanh. 48Trong ngày đó, Ðức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: 49Hãy đi lên núi A-ba-rim, trên đỉnh Nê-bô, ở trong xứ Mô-áp, đối ngang Giê-ri-cô; rồi nhìn xứ Ca-na-an mà ta ban cho dân Y-sơ-ra-ên làm sản nghiệp. 50Vả, ngươi sẽ chết trên núi mà ngươi lên đó và sẽ được tiếp về cùng dân ngươi, y như A-rôn, anh ngươi, đã chết trên núi Hô-rơ, và đã được tiếp về cùng dân của người, 51bởi vì tại giữa dân Y-sơ-ra-ên, các ngươi đã phạm tội cùng ta, nơi nước Mê-ri-ba tại Ca-đe, trong đồng bắng Xin, và vì các ngươi không tôn ta thánh giữa dân Y-sơ-ra-ên. 52Quả thật, ngươi sẽ thấy xứ ở trước mặt mình, nhưng không được vào trong xứ ấy mà ta ban cho dân Y-sơ-ra-ên.
Jamieson Fausset Brown Bible Commentary 1 MOSES' SONG, WHICH SETS FORTH THE PERFECTIONS OF GOD. (Deu. 32:1-43)
Give ear, O ye heavens; . . . hear, O earth--The magnificence of the exordium, the grandeur of the theme, the frequent and sudden transitions, the elevated strain of the sentiments and language, entitle this song to be ranked amongst the noblest specimens of poetry to be found in the Scriptures.
2 My doctrine shall drop, &c.--The language may justly be taken as uttered in the form of a wish or prayer, and the comparison of wholesome instruction to the pure, gentle, and insinuating influence of rain or dew, is frequently made by the sacred writers (
Isa 5:6;
Isa 55:10-
Isa 55:11).
4 He is the Rock--a word expressive of power and stability. The application of it in this passage is to declare that God had been true to His covenant with their fathers and them. Nothing that He had promised had failed; so that if their national experience had been painfully checkered by severe and protracted trials, notwithstanding the brightest promises, that result was traceable to their own undutiful and perverse conduct; not to any vacillation or unfaithfulness on the part of God (
Jas 1:17), whose procedure was marked by justice and judgment, whether they had been exalted to prosperity or plunged into the depths of affliction.
5 They have corrupted themselves--that is, the Israelites by their frequent lapses and their inveterate attachment to idolatry.
their spot is not the spot of his children--This is an allusion to the marks which idolaters inscribe on their foreheads or their arms with paint or other substances, in various colors and forms--straight, oval, or circular, according to the favorite idol of their worship.
6 is not he thy father that hath bought thee--or emancipated thee from Egyptian bondage.
and made thee--advanced the nation to unprecedented and peculiar privileges.
8 When the most High divided to the nations their inheritance--In the division of the earth, which Noah is believed to have made by divine direction (
Gen 10:5;
Deut 2:5-
Deut 2:9;
Acts 17:26-
Acts 17:27), Palestine was reserved by the wisdom and goodness of Heaven for the possession of His peculiar people and the display of the most stupendous wonders. The theater was small, but admirably suited for the convenient observation of the human race--at the junction of the two great continents of Asia and Africa, and almost within sight of Europe. From this spot as from a common center the report of God's wonderful works, the glad tidings of salvation through the obedience and sufferings of His own eternal Son, might be rapidly and easily wafted to every part of the globe.
he set the bounds of the people according to the number of the children of Israel--Another rendering, which has received the sanction of eminent scholars, has been proposed as follows: "When the Most High divided to the nations their inheritance, when He separated the sons of Adam and set the bounds of every people, the children of Israel were few in numbers, when the Lord chose that people and made Jacob His inheritance" (compare
Deut 30:5;
Gen 34:30;
Ps 105:9-
Ps 105:12).
10 found him in a desert land--took him into a covenant relation at Sinai, or rather "sustained," "provided for him" in a desert land.
a waste howling wilderness--a common Oriental expression for a desert infested by wild beasts.
11 As an eagle . . . fluttereth over her young--This beautiful and expressive metaphor is founded on the extraordinary care and attachment which the female eagle cherishes for her young. When her newly fledged progeny are sufficiently advanced to soar in their native element, she, in their first attempts at flying, supports them on the tip of her wing, encouraging, directing, and aiding their feeble efforts to longer and sublimer flights. So did God take the most tender and powerful care of His chosen people; He carried them out of Egypt and led them through all the horrors of the wilderness to the promised inheritance.
13 He made him ride on the high places, &c.--All these expressions seem to have peculiar reference to their home in the trans-jordanic territory, that being the extent of Palestine that they had seen at the time when Moses is represented as uttering these words. "The high places" and "the fields" are specially applicable to the tablelands of Gilead as are the allusions to the herds and flocks, the honey of the wild bees which hive in the crevices of the rocks, the oil from the olive as it grew singly or in small clumps on the tops of hills where scarcely anything else would grow, the finest wheat (
Ps 81:16;
Ps 147:14), and the prolific vintage.
15 But Jeshurun waxed fat, and kicked--This is a poetical name for Israel. The metaphor here used is derived from a pampered animal, which, instead of being tame and gentle, becomes mischievous and vicious, in consequence of good living and kind treatment. So did the Israelites conduct themselves by their various acts of rebellion, murmuring, and idolatrous apostasy.
17 They sacrificed unto devils--(See on
Lev 17:7).
21 those which are not a people--that is, not favored with such great and peculiar privileges as the Israelites (or, rather poor, despised heathens). The language points to the future calling of the Gentiles.
23 I will spend mine arrows upon them--War, famine, pestilence (
Ps 77:17) are called in Scripture the arrows of the Almighty.
29 Oh, . . . that they would consider their latter end--The terrible judgments, which, in the event of their continued and incorrigible disobedience, would impart so awful a character to the close of their national history.
32 vine of Sodom . . . grapes of gall--This fruit, which the Arabs call "Lot's Sea Orange," is of a bright yellow color and grows in clusters of three or four. When mellow, it is tempting in appearance, but on being struck, explodes like a puffball, consisting of skin and fiber only.
44 Moses . . . spake all the words of this song in the ears, &c.--It has been beautifully styled "the Song of the Dying Swan" [LOWTH]. It was designed to be a national anthem, which it should be the duty and care of magistrates to make well known by frequent repetition, to animate the people to right sentiments towards a steadfast adherence to His service.
48 Get thee up . . . and die . . . Because ye trespassed . . . at Meribah--(See on
Num 20:13).
52 thou shalt see the land, but thou shalt not go thither-- (
Num 27:12). Notwithstanding so severe a disappointment, not a murmur of complaint escapes his lips. He is not only resigned but acquiescing; and in the near prospect of his death, he pours forth the feelings of his devout heart in sublime strains and eloquent blessings.